काठमाडौं । अहिले क्यामरा भन्दा साधारणले मोबाइल फोनमा भएको क्यामराले प्रयोग गर्दै छन्। मोबाइल फोन अहिले फोन गर्नको लागि मात्र सिमित रहेको छैन । मोबाइल फोनमा भएको क्यामराले परम्परागत क्यामरालाई विस्थापित गरेको छ ।
पछिल्लो समय मोबाइलमा डुअल क्यामरा प्रयोग हुन थालेको छ । आइफोनदेखि सामसङ तथा पछिल्लो समय आक्रमक हुँदै गएको हुवावेले ल्याएको मोबाइल फोनमा डुअल क्यामरोको प्रयोग देखिन्छ । तर आज भोलि क्यामराको प्रयोग घट्दो छ ।
तर,क्यामरा जसले स्थिर छवि (फोटो) वा चल्तो छवि (भिडियो) रेकर्ड गर्नको लागि प्रयोग गरिन्छ। क्यामराको मुख्य उद्देश्य दृश्यलाई रेकर्ड गरेर डिजिटल वा एनालग रूपमा छवि सिर्जना गर्नु हो। क्यामराको संरचना र कार्यविधि विभिन्न प्रकारका क्यामराहरूमा निर्भर गर्दछ।
यस्ता छन् क्यामरा कार्यविधिहरु
१. लेन्स (Lens):
- लेन्सले बाह्य प्रकाशलाई संकलन गरी इमेज सेन्सर वा फिल्ममा फोकस गर्दछ। लेन्सको प्रकार र गुणस्तर चित्रको स्पष्टता, रंग, र विवरणमा प्रभाव पार्छ।
- प्रकार: प्राइम लेन्स, जूम लेन्स, वाइड-एंगल लेन्स, टेलीफोटो लेन्स, मक्रो लेन्स।
२. साँघ (Aperture):
- साँघले क्यामरामा प्रवेश गर्ने प्रकाशको मात्रा नियन्त्रण गर्दछ। यसको साइज (f-stop) चित्रको गहिराई र फोकसको प्रभावलाई प्रभावित गर्छ।
- प्रकार: स्थिर (Fixed) र परिवर्तनशील (Variable) साँघ।
३. शटर (Shutter):
- शटरले इमेज सेन्सर वा फिल्ममा प्रकाशको मात्रा नियन्त्रण गर्दछ, जसले चित्रको एक्सपोजर समय निर्धारण गर्दछ।
- प्रकार: मेकानिकल शटर, इलेक्ट्रोनिक शटर, हाइब्रिड शटर।
४. फिल्म / इमेज सेन्सर (Film/Image Sensor):
- फिल्म: रासायनिक फिल्मले प्रकाशलाई रेकर्ड गर्नको लागि प्रयोग गरिन्छ, जसले विशिष्ट रंग र गहिराईको विवरण समेट्छ।
- डिजिटल इमेज सेन्सर: CCD (Charge-Coupled Device) र CMOS (Complementary Metal-Oxide-Semiconductor) सेन्सरहरू जुन इलेक्ट्रोनिक तरिकामा छवि रेकर्ड गर्छन्।
५. भ्यूफाइन्डर (Viewfinder):
- भ्यूफाइन्डरले क्यामराको दृश्य क्षेत्र देखाउँछ र फोटोग्राफरलाई कम्पोजीशनमा मद्दत गर्छ।
- प्रकार: ऑप्टिकल भ्यूफाइन्डर (OVF), इलेक्ट्रोनिक भ्यूफाइन्डर (EVF), LCD स्क्रीन।
६. कन्ट्रोल्स (Controls):
- क्यामरामा विभिन्न कन्ट्रोलहरू हुन्छन् जस्तै शटर बटन, मोड डायल, एक्सपोजर समायोजन, वाइट बेलन्स समायोजन।
७. मेमोरी (Memory):
- डिजिटल क्यामरामा: एसडी कार्ड, माइक्रोएसडी कार्ड, CF कार्ड।
- फिल्म क्यामरामा: विभिन्न फिल्म रोलहरूको प्रयोग।
क्यामराका प्रकारहरू
१. फोटोग्राफिक क्यामरा (Photographic Camera):
- डिजिटल क्यामरा (Digital Camera):
- लाइटवेच क्यामरा (Lightweight Camera): सामान्य फोटोग्राफीको लागि प्रयोग गरिन्छ।
- डीएसएलआर क्यामरा (DSLR Camera): उच्च गुणवत्ता र लचकता, बदल्न सकिने लेन्सहरूको विशेषता।
- मिररलेस क्यामरा (Mirrorless Camera): हल्का र कम्प्याक्ट, इमेज सेन्सरमा सीधा पहुँच।
- फिल्म क्यामरा (Film Camera):
- 35mm क्यामरा: सबैभन्दा सामान्य फिल्म क्यामरा।
- मीडियम फर्मेट क्यामरा: उच्च रिजोलुसनको लागि, 120mm फिल्म प्रयोग गर्दछ।
२. भिडियो क्यामरा (Video Camera):
- कन्स्यूमर वीडियो क्यामरा: घरेलु रेकर्डिङको लागि।
- प्रोफेशनल वीडियो क्यामरा: चलचित्र र प्रसारणको लागि।
३. स्मार्टफोन क्यामरा (Smartphone Camera):
- स्मार्टफोनमा समावेश गरिएको क्यामरा जसले तात्कालिक छवि र भिडियो रेकर्ड गर्न सक्छ। यस्ता क्यामराहरू आधुनिक प्रविधिहरूसँग सज्जित छन्, जस्तै उच्च रिजोलुसन, ए.आई. आधारित छवि प्रोसेसिङ, र विभिन्न मोडहरू।
४. सुरक्षा क्यामरा (Surveillance Camera):
- CCTV क्यामरा: सार्वजनिक र निजी स्थानहरूको निगरानीको लागि प्रयोग गरिन्छ।
- वाइ-फाइ क्यामरा: वायरलेस संचारको माध्यमबाट निगरानी।
५. विशेष क्यामरा (Specialty Camera):
- ड्रोन क्यामरा: हवाई दृश्यहरूको रेकर्डिङका लागि।
- अन्डरवाटर क्यामरा: पानीमुनि छवि रेकर्ड गर्नका लागि
