Trending:

त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थल आसपासमा चङ्गा, ड्रोन, बेलुन नउडाउन आग्रह फिफिया एपमार्फत अनलाइन ठगी गर्ने महिला पक्राउ आगामी १२ वर्षमा ऊर्जा क्षेत्रमा ४६ अर्ब डलर लगानी गर्ने सरकारको महत्वाकाङ्क्षी योजना सुनको मूल्य घट्दा चाँदी बढ्यो, कतिमा हुँदैछ कारोबार? शिक्षक आन्दोलनका कारण देशभरका सामुदायिक विद्यालय बन्द iOS 17 मा फोटोलाई स्टिकरमा कसरी बदल्ने स्मार्टफोन ब्राण्ड रियलमीको फ्यान फेस्ट हुदैँ विज्ञान र गणितका शिक्षक अभाव राससको श्रव्यदृश्य अब एफटीपी प्रणालीबाट नेपाल र युन्नानबीच मिडिया र पर्यटन विकासबारे गृहकार्य गरिने विद्यालय बन्द गरेर आन्दोलनमा उत्रिने शिक्षकलाई कारबाही गर्ने काठमाडौँ महानगरको निर्णय क्यानाडामा पहिलो संगीतयात्रा गर्दै नेपथ्य सेयर धितो कर्जामा १२ करोडको सीमा हट्दै Sparrow SMS अब रिब्रान्डिङ र नयाँ विशेषताका साथ विधेयकप्रति असन्तुष्टि जनाउँदै शिक्षक महासङ्घ धर्नामा द्रुत बससेवा : अब ४५ मिनेटमै सूर्यविनायकदेखि रत्नपार्क अरुण तेस्रो जलविद्युत् परियोजनाको काम ठप्प अमेरिकाद्वारा संविधान दिवसको शुभकामना प्रेस युनियनद्वारा परामर्श समिति गठन चलचित्रकर्मीलाई ‘सांस्कृतिक रूपान्तरण पुरस्कार २०८०’ प्रदान शिक्षा क्षेत्रको मनपरी शुल्क बन्द गर्छौं : मुख्यमन्त्री जम्कट्टेल कर्णालीको योजनाः एक जिल्ला एक नमूना विद्यालय, प्राविधिमैत्री शिक्षा नेपाली सेनाको योगदान झल्काउने गीति छायाचित्र सार्वजनिक ऊर्जा क्षेत्रलाई अर्थतन्त्रको प्रमुख आधारका रुपमा विकास गर्ने सरकारको तयारी शिक्षा विधेयक परिमार्जनका लागि परीक्षा बोर्डका कर्मचारी सङ्गठनको आग्रह राष्ट्रिय पुस्तकालयमा अनलाइन आइएसएसएन सेवा सुरु आईफोन १५ सार्वजनिक : कति पर्छ मूल्य, के-के छन् विशेषताहरू ? iPhone 15, Apple Watch, USB-C कनेक्टर घोषणा, हेर्नुहोस् Apple Event 2023 (LIVE) भियतनाम एयरलाइन्स र बोइङबीच करिब आठ अर्ब डलरको सम्झौता डिजिटल प्रविधिसँगै नेपाली चलचित्रमा भएको परिवर्तन केवलकार सञ्चालनपछि मौलाकालिकामा बढे भक्तजन सूर्यविनायक-रत्नपार्क द्रुत बस सेवा संविधान दिवसको दिनदेखि सञ्चालनमा आउने राष्ट्रपतिसँग सामसुङ कम्पनीका ग्लोबल प्रेसिडेन्टको भेटवार्ता विदेशी सवारी साधनको थप छुटपुर्जी जनकपुर भन्सार कार्यालयबाटै दिन माग केन्द्रीय विद्युत् प्रशारण लाइनमा जोडियो मुगु खुल्यो नेपाल–भारत क्युआर भुक्तानीको बाटो ‘मोबाइल एप्स’मार्फत कृषि परामर्श लिँदै चितवनका किसान नेपालमा भारतीय सवारीसाधन सञ्चालन गर्न दिने सम्झौता खारेज गर्न माग हिमालय एयरलाइन्सले सुरू गर्यो चीनको छिङदाओमा उडान नवलपुरमा सवारीसाधन स्क्यानर राखिने नेपालमा ओटिटीमा दर्शक छन् : अभिनेता लामिछाने वीर अस्पतालमा कान नसुन्ने बिरामीका लागि ‘कोक्लियर इम्प्लान्ट’मार्फत उपचार सुरू एमसिसी अन्तर्गत प्रसारण लाइनको जग्गा अधिग्रहणमा स्थानीयवासी असन्तुष्ट नेपाल एयरलाइन्सको साउदी अरेबियाको दमाममा नियमित उडान सुरु सुन तस्करी प्रकरण : भन्सारका तीन कर्मचारी पक्राउ पोखरा अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा ड्रुक एयरको व्यावसायिक उडान इन्स्टाग्राममा देखिएको विज्ञापनको भर पर्दा ३४ लाख चट्… त्रिभुवन विश्वविद्यालयमा स्वचालित प्रणाली लागू, अधिकांश काम अनलाइनबाटै हुने हेलो सरकारमा बाँदरको समस्याबारे पनि गुनासो भारतले नेपालका थप चार आयोजनाको एक सय ८० मेगावाट बिजुली किन्ने
अपडेट

डिजिटल प्रविधिले विश्वभरी पुर्यायो नेपाली चलचित्र

२६ श्रावण २०८०, शुक्रबार ०८:५३
२६ श्रावण २०८०, शुक्रबार ०८:५३

२६ श्रावण, काठमाडाैँ । नेपाली चलचित्रको बजार बढिरहेको छ । नेपालसँगै नेपाली बसोबास गरिरहेका अन्य देशमा समेत विस्तार भइरहेको बजारले यसलाई उद्योगका रुपमा बलियो बनाउने विश्वास पनि बढ्दै गएको छ । डिजिटल प्रविधिमा चलचित्र निर्माण तथा प्रदर्शन हुन थालेपछि चलचित्रको बजार विस्तार हुन थालेको हो । पहिले सेल्युलाइड प्रविधिमा चलचित्र प्रदर्शन गरिँदा उपत्यका बाहिर वा भित्रमात्र प्रदर्शन गरिन्थ्यो । किनकि प्रिन्ट तयार गर्न निर्माताको खर्च हुने भएकाले एकसाथ नेपालभर प्रदर्शन सम्भव थिएन ।

यो समयमा चलचित्रको चारदेखि पाँच प्रिन्ट तयार गरेपछि प्रदर्शन गरिन्थ्यो । एउटा चलचित्र भवनबाट अर्को चलचित्र भवनमा चलचित्र प्रदर्शन गर्न समय हेरफेर गर्नुपर्ने अवस्था थियो । प्रिन्टको सङ्ख्या बढाउँदा निर्माण लागत पनि बढ्ने भएकाले सीमित प्रिन्टबाट समय हेरफेर गरेर चलचित्र प्रदर्शन गरिन्थ्यो । मोफसलबाट पनि चलचित्र प्रदर्शन हुने भएकाले काठमाडौँ उपत्यकासम्म आइपुग्दा प्रिन्ट नै ड्यामेज हुने गरेको निर्देशक सुनिल पाण्डेले बताए ।

“काठमाडौँमा पनि प्रदर्शनका लागि पालोमा बस्नुपर्ने हुन्थ्यो । उपत्यका बाहिर हुने प्रदर्शनमा प्रिन्टको क्वालिटी घट्ने गर्थ्याे”, निर्देशक पाण्डेले भने, “त्यस समयमा अनुभवका आधारमा काम गरिन्थ्यो । छायाङ्कन गरिएका कतिपय दृश्य निर्देशकले हेर्न पाउँदैनथे । छायाँकारकै आँखाबाट चलचित्र हेर्नुपर्थ्याे ।” उहाँले ‘षड्यन्त्र’, ‘ए पण्डित बाजे’, ‘हलचल’लगायत चलचित्रमा निर्देशन गरेका थिए ।

अधिकांश चलचित्र डिजिटल प्रविधिभन्दा अगाडि नै तयार गर्नुभएका निर्देशक पाण्डेका अनुसार सेल्युलाइडको युगमा चलचित्रसम्बन्धी शिक्षा लिने न्यून भएकैले पनि अनुभव र सिकाइले धेरैलाई चलचित्रकर्मीका रुपमा स्थापित गर्यो ।

“हामीले निर्माण गरेका चलचित्र असफल हुँदा पनि लगानी सुरक्षित हुन्थ्यो । दर्शक चलचित्र भवनमा आउनुका कारण नै मनोरञ्जन थियो”, निर्देशक पाण्डेले भने । त्यो समयमा मनोरञ्जनका लागि चलचित्र भवन पुग्नेको सङ्ख्या धेरै थियो । त्यसैले चलचित्र एक सय दिनसम्म प्रदर्शन भएको खुसियालीमा विभिन्न कार्यक्रम हुने गर्थे ।

निर्देशक ज्ञानेन्द्र देउजाले त्यस समयमा दर्शकका लागि अन्य विकल्प नभएकाले चलचित्र हेर्न हलसम्म जानेको भीड देखिने गरेको बताए । “अहिलेजस्तो ओटिटी थिएनन् । दर्शकसँग यो वा त्यो भन्ने रोज्नका लागि विकल्प पनि थिएन् । दर्शक चलचित्र हेर्न चलचित्र भवनसम्म आउने भएकाले जति आम्दानी भए पनि लगानी भने सुरक्षित हुन्थ्यो”, उनले भने । चलचित्रले सुरुआती व्यापार नै आक्रामकरूपमा गर्ने गरेको थियो । उनका अनुसार लगानी नउठाउने चलचित्रको सङ्ख्या निकै न्यून थियो ।

‘रक्षक’ चलचित्रमार्फत निर्देशनको सुरुआत गरेका निर्देशक देउजाले ‘गोर्खाली’, ‘दाग्बती’, ‘शहीदगेट’, ‘मुनामदन’, ‘कुरुक्षेत्र’, ‘बरमाला’लगायत चलचित्रमा निर्देशन गरेका थिए । उनले प्रेम कथा र जमिन्दारीका विषयमा अधिकांश चलचित्र बनाइएको बताए । अन्य विधा वा विषयवस्तुलाई पर्दामा ल्याउँदा जाँचपास रोकिने डर हुने भएकाले पनि प्रायः उस्तै विषयवस्तु समेटेर चलचित्र बन्ने गरेका निर्देशक देउजाको भनाइ थियो ।

“पचासको दशकमा फलानो कलाकार वा फलानो निर्देशक भन्ने थिएन दर्शक कथावस्तु बुझ्न र मनोरञ्जनका लागि पनि चलचित्र हेर्ने आउँथे । उक्त समयमा प्रदर्शन भएका चलचित्रले एकाउन्न, ७५ र सय दिन मनाउने गर्थ्याे”,उनले भने ।

सो समयमा नेपाली चलचित्रको आकर्षण ग्रामीण भेगमा बढी रहेको निर्माता एवं निर्देशक अशोक शर्माले बताउनुभयो । उहाँले चलचित्र भवन भ्रमण गर्दा दर्शकमा चलचित्र प्रतिको मायालाई अनुभव गरिएको चर्चा गरे ।

निर्माता शर्माले निर्माण गर्नुभएको ‘ट्रक ड्राइभर’ विसं २०५० चैतमा प्रदर्शन गरिएको थियो । “म कलाकारसहित उर्लाबारीस्थित सूर्य टाकिजमा पुगेको थिएँ । पाँच सय सिट रहेको चलचित्र भवनमा एक हजार पाँच सयभन्दा बढी दर्शक थिए । गर्मीको महिना भएकाले बेलाबखतमा दर्शक बेहोस पनि हुने गर्थे । बेहोस भएर हल बाहिर ल्याइएका दर्शक होसमा आउनासाथ पुनः चलचित्र हेर्न भित्र पस्ने गर्दथे” उहाँले अनुभव सुनाए ।

“दर्शक टिकट काटेर हलमा पुगेपछि चलचित्र नसकिँदासम्म घर जाँदैनथे”, निर्देशक शर्माले भने, “त्यो समयमा कलाकारिता गर्न सक्नेलाई रोल दिने चलन थियो । हामी ५१औँ दिनभन्दा बढी भएपछि दर्शकसँग भेटघाट गर्थ्याैं ।”

उक्त समयमा चलचित्र हेर्ने प्रचलन थियो । कलाकार विशेषको स्टारडमसँगै ‘नेपाली चलचित्र’ हेर्ने युगका रुपमा समेत उक्त समयलाई बुझिन्छ । त्यही कारण नै न्यून चलचित्रले मात्र घाटा व्यहोर्नुपर्थ्याे । अहिले समय बदलिएको छ । अहिले नेपाल मात्र नभई विश्वभर एकसाथ चलचित्र प्रदर्शन हुन थालेका छन् । विदेशमा प्रदर्शन अनुमतिका लागि समयमा नै जाँचपास हुने हो भने विश्वभर जहाँ पनि एकसाथ नेपाली चलचित्र प्रदर्शन गर्न सकिन्छ । नेपाली बसोबास गर्ने विश्वका हरेक कुनामा ती दर्शक बनिसकेका छन् । ओभर दी टप (ओटिटी) मा नेपाली चलचित्र पर्याप्त नहुँदा ती युट्युबकै भर परिरहेका छन् । जसलाई पहिलो दर्शक बनाउन चलचित्र भवनमै प्रदर्शन गर्नु उपयुक्त हुन्छ ।

निर्माता शर्माका अनुसार पूर्णतया डिजिटल प्रविधिमा चलचित्रको छायाङ्कन, निर्माण तथा प्रदर्शन हुने नेपाल पहिलो देश हो । नेपालमा डिजिटल प्रविधिको सुरुआत उनले ‘डिजिटल सिनेमा नेपाल’ कम्पनीमार्फत गरेका थिए ।

यो खबर पढेर तपाईलाई कस्तो महसुस भयो ?