काठमाडौं। एआई र रोबोटिक्समा आधरित उपन्यास ‘सावर्णि’ सार्वजनिक भएको छ।
बालरोग विशेषज्ञ डाक्टर श्रीधर खनालद्वारा लिखित साइन्स फिक्सन ‘सावर्णि’ कमलादीस्थित प्रज्ञा डबलीमा एक कार्यक्रमका बीच सार्वजनिक गरिएको हो।
‘अब हामी सावर्नी युगमा प्रवेश गर्न लागेको संकेत आइरहेको छ। छोराछोरी, बाबुआमा, हजुरबा हजुरआमा मोबाइलबिना खाना खानै नसक्ने अवस्था छ,’ पुस्तकबारे डा. समीरले भने, ‘हामीलाई एआईले नियन्त्रण गरिरहेको छ। कुनै लेख लेख्नुपर्यो च्याट जिपिटी छ । हाम्रो सृजनालाई एआईले नियन्त्रण गरिरहेको छ।’
यही विषयलाई डा. खनालले मीठो भाषा शैलीमा लेखेको डा. समिरले बताए। उनले यो उपन्यास चिकित्सकले लेखेजस्तो नलाग्ने समेत बताए। उनले भने, ‘यो पुस्तक राम्रो लेखकले नै लेखेजस्तो छ।’ डा. समीरले थप भने, ‘एआईले हामीलाई शाषण गर्न सुरू गरिसकेको छ। यस आक्रमणबाट बालबालिकालाई बचाउने तरीकाको लागि यो किताब उपयुक्त छ।’
लेखक शाहले पनि यदि मान्छेको अध्ययनको दायरा फराकिलो छ भने उसले पृथक किताब लिएर आउने बताइन्। ‘सावर्णि’मा डा. खनालको अध्ययनको फैलावट समेत देखिएको बताइन्।
उनले भनिन्, ‘यो किताब हामी हामी लोप भइसकेपछिको कथा हो। यो किताब पढ्दै जाँदा म बाल्यकालमा गएँ।’ शाहले अबको प्यारेन्टिङ कस्तो गर्ने भनेर यस पुस्तकले सचेत गराउने बताइन्।
मान्छेले सृजना गरेको कतिपय कुराले मान्छेलाई नै ध्वस्त बनाउने भन्दै प्राध्यापक सुवेदीले भने, ‘यो उपन्यासले आशाको संकेत गर्छ। सावर्णिको जन्म नेपाली साहित्यको प्रयोगात्मक उपन्यासको रूपमा भएको छ।’
