अहिलेको डिजिटल संसारमा सबै जना नै इन्टरनेटमा भेटिन्छन्। गीत बजाउने देखि लिएर समाचार सुन्ने सम्म सबै अहिले इन्टरनेटमा हुने हुँदा हामी हाम्रो दिनको अधिकतम समय त्यही नै बिताउँछौ। इन्टरनेटमा राम्रो उपयोगी विषयहरू मात्र नभएर हामीलाई खतरा हुने कुराहरू पनि भेटिन्छन्। यसले गर्दा हामी इन्टरनेट चलाउँदा सावधानीपूर्वक काम गर्नु आवश्यक हुन्छ ।

यस कारण आजको समयमा हरेक विद्यार्थीहरू, अभिभावकहरू र केटाकेटीहरू अनलाइन लुकेका खतराहरूबारे सचेत हुनुपर्छ। इन्टरनेटले सबैका लागि ज्ञानको आधार प्रदान गर्दछ, तर यसले कति धेरै खतराहरू पनि प्रस्तुत गर्दछ। त्यहाँ धेरै साइबर अपराधीहरू र ह्याकरहरू छन् जुन जसले प्रायः समाजका अनविज्ञ कमजोर सदस्यहरूलाई लक्षित गर्दछन्।

त्यस कारण अनलाइन सुरक्षित भएको सुनिश्चित गर्न सही सावधानीहरू अपनाउनु पर्छ।

बलियो पासवर्ड राख्ने

कुनै पनि पासवर्ड राख्दा हामी एकदम सतर्कताका साथ राख्नु पर्छ। प्राय जसो हामीले सबै ठाउँको लागि छुट्टै छुट्टै पासवर्ड बनाउँदैनौ। यसले गर्दा ह्याकरहरूबाट हामी असुरक्षित हुन्छौ। सबै ठाउँको लागि अलग अलग पासवर्ड बनाउनु आवश्यक छ।

त्यसका साथै कुनै पनि पासवर्ड राख्दा सबै ठुलो सानो अक्षर, अङ्क अनि चिन्हहरू मिलाएर राख्नु पर्ने हुन्छ। यसले ह्याकरलाई हाम्रो पासवर्ड छिटै पत्ता लगाउनबाट बचाउँछ। आफ्नो नाम, जन्म मिति, छोरा छोरीको नाम, आफ्नो ठेगाना, जस्ता कुराहरूलाई पासवर्डमा फिटिक्कै समावेश गर्नु हुँदैन।

सुरक्षित इन्टरनेट सर्फिङ र किनमेल गर्ने

कुनै पनि वेबसाइटमा काम गर्दा वा केवल हेर्दै गर्दा पनि आफ्नो महत्त्वपूर्ण जानकारी एकदम सावधानीको साथ राख्नु आवश्यक छ। साथै, वेबसाइटहरू हेर्दा यो पनि ख्याल गर्नु आवश्यक छ कि त्यो नै वास्तविक वेबसाइट हो। यदि त्यो वेबसाइट ठेगानामा गलत शब्द, अक्षर वा खराब व्याकरण छ भने पनि विशेष ध्यान दिनु आवश्यक छ। तिनीहरू असली वेबसाइटहरूको नक्कल हुन सक्छन्।

अनलाइन किनमेल गर्दा तपाइले आफ्नो क्रेडिट कार्ड वा वित्तीय जानकारी राख्दा वा अनलाइन बैंकिंग वा अन्य संवेदनशील लेनदेनको लागि वेबसाइटहरू भ्रमण गर्दा साइटको ठेगाना मजाले जाँच गर्नु पर्दछ। ठेगाना जहिले पनि “http” को सट्टा “https” बाट सुरु भएको छ कि नाइँ हेर्नु पर्दछ।

कुनै पनि वेबसाइट हेर्दा त्यहाँ त्यो वेबसाइट सुरक्षित छ कि नाइँ भनी हेर्न त्यो वेबसाइटको अगाडि देखाइने चिन्ह ख्याल गर्नु पर्छ । यदि त्यहाँ अगाडि कुनै लकको चिन्ह छ भने त्यो सुरक्षित वेबसाइट मानिन्छ, भने यदि त्यसको अगाडि खतरा देखाइएको छ भने त्यहाँ तपाइले आफ्नो संवेदनशील जानकारी राख्नु हुँदैन।

महत्त्वपूर्ण डेटा ब्याक अप गर्ने

तपाईँको महत्त्वपूर्ण डेटा ब्याक अप गर्नु अति आवश्यक छ। सम्झनाका तसबिरहरू देखि लिएर आवश्यक कागजातहरू जुन लेख्न यति लामो समय लाग्यो, ती सबैलाई दुर्घटनावश गुमाउनुबाट बच्न सही रूपमा ब्याक अप गर्नु आवश्यक छ। तपाइले तिनीहरूलाई गुगल ड्राइभमा ब्याक अप गर्न सक्नु हुन्छ वा कुनै हार्ड ड्राइभ किनेर राख्न सक्नु हुन्छ। इन्टरनेट सुरक्षाले ह्याकरहरूलाई रोक्नको लागि मात्र नभएर तपाईँलाई महत्त्वपूर्ण काम गुमाउने जस्ता घटनाहरूबाट बच्न मद्दत गर्दछ।