३१ साउन, काठमाडाैँ। यदि तपाईँ कम्प्युटर अनि ल्यापटपका विभिन्न विशेषता जान्न रुचि राख्नु हुन्छ भने तपाइले अवश्य पनि इन्टेल र राइजनको फिचरहरूलाई कोट्याई कोट्याई हेर्नु भएको होला। तपाईँलाई पहिले नै थाहा छ, इन्टेल र AMD वर्तमान सिपियु विश्वका दुई ठुला खेलाडीहरू हुन्। सन् २०१० देखि इन्टेल सिपियुको बजारको एक्लो राज चलेको भए तापनि सन् २०१७ देखि राइजन पनि आफ्नो नयाँ प्रविधि र विशेषता लिएर इन्टेललाई टक्कर दिन आयो।

यस सम्बन्धमा रहेको निरन्तर विवादमा इन्टेल र राइजनका विशेषता तुलना गर्दा यी प्रोसेसरका कोर र थ्रेडको कुरा नगरी विवाद सकिँदैन। अझै भन्नु पर्दा राइजनको विशेषतालाई अझै केन्द्रित गर्दा राइजनको कोर र थ्रेड नआउने त कुरै हुँदैन। के हो त वास्तवमा प्रोसेसरको कोर र थ्रेड?

कोर

सिपियुको एउटा मुख्य भागमा कोर पर्न जान्छ। कम्प्युटरको सुरुका वर्षहरूमा सिपियुहरूमा एकल कोर हुन्थ्यो। यसको अर्थ के भने भौतिक सिपियुमा केवल एक केन्द्रीय कार्य गर्ने एकाइ हुन्थ्यो। यसले गर्दा काम गर्न ढिलो हुने, धेरै लोड थाम्न नसक्ने, अनि एकदम जटिल कार्यहरू गर्दा कम्प्युटर राम्ररी नचल्ने समस्याहरू देखिन लागे। त्यसको समाधानको लागि निर्माताहरूले अतिरिक्त ‘कोर’ थप्न थाले जसले हाम्रो कामको रफ्तार बढाइदियो।

अहिले आएर हेर्दा चाहिँ प्रोसेसरमा दुई, चार, आठ गरी भिन्न भिन्न सङ्ख्यामा कोरहरू राखिएको हुन्छ। कोरले गर्ने मुख्य काम हाम्रो जुनै कामलाई पनि आफूले लिएर अघि बढाउने जस्तै हो। मानौँ तपाइले आफ्नो ल्यापटपमा एक तिर गीत बजाउँदै हुनुहुन्छ र अर्को तर्फ एडिटिंग गर्दै हुनुहुन्छ भने तपाइको एउटा कोरले एउटा काम अनि अर्को कोरले अर्को काम छुट्टै छुट्टै सम्हाल्ने हुँदा एउटा काममा बिचमा केही वाधा आए पनि अर्को काम आफ्नै लयमा अघि बढ्छ।

यसले गर्दा हामी धेरै काम एकै पटक गर्न सक्छौ साथै कम्प्युटर लोड हुने वा ह्यांग हुने समस्या पनि हुँदैन।

अब बुझ्नु आवश्यक यो छ कि थ्रेड के हो?

इन्टेलले यसलाई हाइपर-थ्रेडिंग भन्दछ भने राइजनले यसलाई मल्टी-थ्रेडिंग भन्छ। काम भने दुवैको उस्तै हुन्छ।

जब तपाईँ डुअल-कोर सिपियु देख्नुहुन्छ तब तपाईँ सिपियुमा हेर्दै हुनुहुन्छ जसमा केही केन्द्रीय प्रोसेसिंग एकाइहरू छन्। एक डुअल-कोर सिपियु कुनै पनि समयमा दुई वटा प्रक्रियाहरू एकै साथ चलाउन पूर्ण रूपमा सक्षम छ। यसले तपाईँको प्रणाली छिटो बनाउँछ र तपाईँको सिपियुले एकै साथ धेरै चीजहरू गर्न सक्दछ।

जब तपाइको कम्प्युटरले थ्रेडको अवधारणा ल्यायो, त्यसले वास्तवमा कुनै नयाँ कम्प्युटर पुर्जा हालेको भने होइन। यसमा चाहिँ कम्प्युटरले एक चाल खेल्छ जसले तपाईँको अपरेटिंग सिस्टमलाई विश्वास दिलाउँछ कि यसमा धेरै फरक सिपियुहरू संलग्न छन्। वास्तवमा त्यहाँ केवल एउटा मात्र सिपियु हुन सक्छ। यो थ्रेडिंगले तपाइको कम्प्युटरलाई छिटो बनाउँदछ र सबै राम्रो प्रदर्शन प्रदान गर्दछ।

तपाईँसँग डुअल-कोर सिपियु छ भने तपाइको अपरेटिंग सिस्टमलाई विश्वास गर्न धोखा दिइनेछ कि परिणाममा चार तार्किक सिपियुहरू छन्। यी तार्किक सिपियुहरूले तर्कको प्रयोगमार्फत प्रणालीको गति बढाउँछ। यसले हार्डवेयर कार्यान्वयन संसाधनहरू व्यवस्थित गर्दछ।

सिपियु कोर भौतिक सिपियु भित्र वास्तविक हार्डवेयर पुर्जा हो। अर्कोतर्फ, थ्रेडहरू भर्चुअल पुर्जाहरू हुन् जसले हातमा कार्यहरू व्यवस्थापन गर्दछन्। त्यहाँ धेरै फरक तरिकाहरू छन् जसमा सिपियुले धेरै थ्रेडहरूसँग अन्तरक्रिया गर्दछ। सामान्यतया, थ्रेडले सिपियुमा कार्यहरू फिड गर्दछ।

यसरी काम गर्दा कम्प्युटरले काम दिनको लागि धेरै विभागहरू पाउने छ, जसले गर्दा कुनै पनि काम रोकिँदैन, र धेरै कार्यहरू एकै पटक गर्न सकिन्छ। थ्रेडको अवधारणा अपनाउनुको मुख्य कारण नै यसले मल्टी-टास्कींगमा ल्याउने सहजता हो।

यो थ्रेडको तरिकालाई राइजनले अपनाएको छ, जसले गर्दा पनि अहिले राइजनको लोकप्रियता बढिरहेको छ।